Hyppää sisältöön
Media

Uđđâ šoŋŋâdâhlaahâ vuáimán syeinimáánust

ympäristöministeriö
Julkaisuajankohta 9.6.2022 13.57
Tiedote

Šoŋŋâdâhlaahâ lii Suomâ aalmuglii šoŋŋâdâhpargo vuáđu. Uđâsmittum šoŋŋâdâhlaavâst asâttuvvojeh luoštâkepidemulmeh ivvijd 2030, 2040 já 2050. Lasseen laahân lii čallum vuossâmuu tove ulme, ete Suomâ lii čiđđâneutraal majemustáá ive 2035.

Staatârääđi iävtuttij laavâ nonnim 9. kesimáánu. Täsivääldi president lii tárguttâs nonniđ laavâ 10. kesimáánu já tot puátá vuáimán 1. syeinimáánu 2022.

”Uđđâ šoŋŋâdâhlaahâ lii Suomân eellimtehálâš. Šoŋŋâdâhlaahâ tuurvâst kunneehänis šoŋŋâdâhpargo jotkum valjâpoojij paijeel. Šoŋŋâdâhlaahâ lii meid čäittim maailmân tast, maht mij pyehtip huksiđ čiđđâneutraal pyereestvaijeemstaatâ 2035 räi. Tot lii meid finnoduvváid noonâ signaal, ete Suomâst kannat investistiđ putes čuávdusáid”, iätá pirâs- já šoŋŋâdâhminister Maria Ohisalo.

Laavâst asâtteh šoŋŋâdâhpolitiik vuáváámijn. Laahâ vijđán kuoskâđ eennâmkevttimsektorân ađai eennâmkevttim, meccituálu já eennâmtuálu luoštuid já toos puátá vuossâmuu tove ulme, ete čiđđânjiäluh nanoduvvojeh.

”Eennâmkevttim siskálmittem šoŋŋâdâhlaahân lii tehálâš pyeredem. Mist láá ennuv máhđulâšvuođah eennâmkevttim peln nuuvt meecijn, huksiimist ko eennâmtuálust-uv luoštui keeppidmân, já čiđđânjiälui naanoodmân”, árvuštâl minister Ohisalo.

Oovdeb šoŋŋâdâhlaahâ poođij vuáimán ive 2015 já tot ana sistees luoštâkepidemulme tuš ihán 2050. Uđđâ šoŋŋâdâhlaahân čállojeh Suomâ šoŋŋâdâhpaaneel avžuuttâssáid vuáđuduvvee luoštâkepidemulmeh ivvijd 2030 já 2040 já ive 2050 ulme peividuvvoo. Luoštâkepidemulmeh láá  -60 % ive 2030 räi, -80 % ive 2040 räi já -90 % viggâmuš kuittâg -95 % ive 2050 räi verdiddijn ive 1990 táásán.

Nelji vuávám luoštui keeppidmân

Laavâ tehálumos stivrimvyehhin láá väldikodáliih šoŋŋâdâhpolitiik vuáváámeh. Šoŋŋâdâhlaavâst asâtteh neelji väldikodálâš šoŋŋâdâhpolitiik vuáváámist, main miäruštâllum toimâiguin Suomâ šaddovisteluoštuuh kepiduvvojeh já vuáhádup šoŋŋâdâhnubástusân. Laavâst asâtteh:

  1. koskâkuhes áigáduv šoŋŋâdâhvuáváámist,
  2. šoŋŋâdâhnubástusân vuáhádum vuáváámist
  3. kuhes áigáduv šoŋŋâdâhvuáváámist
  4. eennâmkevttimsektor šoŋŋâdâhvuáváámist.

Laahâ kuáská virgeomâháid já tot kenigit ministeriöid valmâštâllâđ sierâ šoŋŋâdâhpolitiik vuáváámijd. Šoŋŋâdâhpolitiik vuávámvuáháduv ulmen lii jieijâs uásild visásmittiđ šoŋŋâdâhtooimâi vuoigâlâšvuođâ já kilelis ovdánem.

Staatârääđi čuávu, ete olášuveh-uv Suomâ šoŋŋâdâhulmeh já annojeh-uv lase tooimah. Ihásávt almostittemnáál šoŋŋâdâhihemuštâlusâst kalga puátteevuođâst árvuštâllâđ, ete láá-uv šoŋŋâdâhtooimah tuárvi puáttee 15 ihán.   

Sämmilâš šoŋŋâdâhrääđi uássin šoŋŋâdâhpolitiik valmâštâllâm

Sämmilij iäláttâsah já kulttuur láá eromâš heerkih šoŋŋâdâhnubástusân. Uđđâ šoŋŋâdâhlaavâ mield Suomân vuáđuduvvoo sämmilâš šoŋŋâdâhrääđi, mii lii jiešráđálâš äššitobdeeorgaan. Tot tuárju šoŋŋâdâhpolitiik vuáváámij valmâštâllâm já ciälkká tain sämikulttuur uáinust.

Mii tábáhtuvá čuávuvâžžân?

Täsivääldi president lii tárguttâs nonniđ šoŋŋâdâhlaavâ 10. kesimáánu.

Šoŋŋâdâhlaahâ tievâsmittoo čohčuv kieldâi šoŋŋâdâhvuáváámáid lohtâseijee njuolgâdusâin. Siämmást asâttiččii meid nubástusucâmist šoŋŋâdâhlaavâ heiviittemsyergist. Tievâsmittee iävtuttâs šoŋŋâdâhlaavâst lii ciälkkámušâin 3. porgemáánu räi. Tárguttâs lii adeliđ tom ovdâskoodán čohčuv 2022.

Šoŋŋâdâhlaavâ vuáđuld adeleh kyehti staatârääđi asâttâs. Tain lii tárguttâs asâttiđ tärhibeht Suomâ šoŋŋâdâhpaaneel já sämmilii šoŋŋâdâhrääđi pargoin já čuákánpiejâmist. 

Lasetiäđuh

Sameli Sivonen
Pirâs- já šoŋŋâdâhminister sierânâsišedeijee (minister sahhiittâllâmpivdemeh)
050 406 6855
[email protected]

Riikka Yliluoma
Pirâs- já šoŋŋâdâhminister sierânâsišedeijee
050 414 1682
[email protected]

Jarmo Muurman
Pirâsräđiolmooš
pirâsministeriö
0295 250 185
[email protected]

Outi Kumpuvaara
Haldâttâsčällee
pirâsministeriö
0295 250 225
[email protected]

Tiedote